Tag: natuur - De natuur van hier

23 juli 202424 juli 2024

Hike Sippenaeken (Voerstreek) 14,5km

Net over de grens bij Zuid-Limburg vind je de Voerstreek. De Voerstreek is de Belgische variant van Zuid-Limburg: hellingbossen, houtwallen en graslanden. Een prachtige omgeving met een bijzondere flora en fauna. Het gebied leent zich, net zoals Zuid-Limburg, bij uitstek om te fietsen of hiken, maar is over het algemeen een stuk rustiger. In deze blog bespreken we een hike van 14,5 kilometer die loopt door de dorpjes Sippenaeken en Blieberg.

Dit kun je verwachten:

Een uitdagende hike van 14,5 kilometer door het heuvelachtige landschap van de Voerstreek (link naar de route GPX);

Een hike met vele panoramagezichten, de een nog mooier dan de ander;
Een mozaïek van landschapselementen: boomgaarden, houtsingels en (struweel)hagen;
Oog in oog met de Geul, een natuurlijke rivier door het hart van de regio.

Navigeer hier direct naar het startpunt.

Flora en fauna
Eten, drinken en slapen

De route

De route is gesitueerd vlak over de grens bij Kuttingen en Cottessen. Naast de Belgische dorpjes Sippenaeken en Blieberg gaat de route ook een stukje door Nederland, bij Cottessen. De route is 14,5 kilometer lang, waarin ruim 300 hoogtemeters worden getrotseerd. Het zwaartepunt van de route bevind zich in de eerste deel.

Tijdens de hike loop je door een halfopenlandschap, waarin landschapselementen zoals (struweel)hagen, houtsingels en boomgaarden samen met (kruidenrijke) graslanden het beeld bepalen. Het tweede deel van de route gaat door het Geuldal, waarbij de rivier de Geul wordt gevolgd. Tijdens de hike kom je door de dorpen Sippenaeken en Blieberg en loop je een klein stuk over de camping in Cottessen.

Het is aan te raden om tijdens de zomer een lange broek te dragen. Sommige paadjes zijn vrij afgelegen, waardoor brandnetels er soms hoog kunnen staan.

Lees ook: hike Maboge (Ardennen) 15,2km

Het landschap

Grotendeels loopt de hike door een halfopen landschap. Landschapselementen welke hierin een rol spelen zijn hagen, struweelhagen, houtsingels, boomgaarden en poelen. Daar tussenin liggen veelal graslanden welke begraasd worden met koeien, of welke gehooid worden. Dit karakteristieke landschap kent een hoge rijkdom aan biodiversiteit.

Op de route zijn veel oude bomen, onder andere (knot)essen en eiken, te vinden. Deze staan vaak in landschapselementen, zoals houtsingels en graften, die soms al enkele eeuwen oud zijn. Als je door deze eeuwenoude landschapselementen loopt, waan je je even in een andere tijd. Ook loop je tijdens de hike soms door een oude holle weg, welke wellicht al eeuwenlang als trekroute wordt gebruikt.

Tijdens de hike loop je door diverse zeer oude houtsingels (de Natuur van hier)

De route terug gaat door het Natura 2000 gebied het Geuldal. In dit Natura 2000 gebied bepaalt de rivier de Geul hoofdzakelijk het karakter. Doordat deze rivier met enige regelmaat buiten haar oevers treedt, ontstaat er een vochtig gebied waarin bijzondere flora en fauna te vinden zijn. Ook beschermd het gebied de omliggende dorpen bij hevige regenval en slecht weer. Tijdens deze periodes kan het gebied een grote capaciteit aan water opslaan, een ecosysteemdienst welke steeds relevanter wordt.

Hoogstamboomgaarden
Landschapselementen zoals hoogstamboomgaarden kenmerken de regio. Deze elementen geven de biodiversiteit in het gebied een impuls. Een hoogstamboomgaard is bijvoorbeeld een belangrijke plek voor groene spechten en steenuilen. Groene spechten vinden er bomen en kunnen daarnaast in het gras op zoek naar hun belangrijkste voedselbron: mieren. Steenuilen nestelen in de oude fruitbomen en kunnen in het gras op zoek naar muizen.

Flora en fauna

Zoals eerder benoemd kent dit landschap een hoge biodiversiteit. In de poelen leven bijzondere amfibieën en overal tijdens de route heb je de kans om leuke vogelsoorten te spotten. In de open stukken is het goed om de lucht in de gaten te houden. Tijdens een hike kan er zomaar (afhankelijk van het seizoen) een zwarte ooievaar, kraanvogel(s) of rode wouw overvliegen. Op de grond en in de struwelen is het uitkijken naar kneutjes, distelvinken, goudvinken en groene spechten.

Op de route door het Geuldal is er kans op bijzondere soorten in en rond de rivier. Spectaculaire soorten zoals ijsvogel, waterspreeuw en grote gele kwikstaart zijn er te zien. Daarnaast leeft er in het Geuldal nog een ander bijzondere diersoort, maar de kans dat je deze gaat zien is nihil. De wilde kat is nu zo’n 20 jaar weer terug in Nederland en gebruikt het naturgebied dus ook als leefgebied.

*Grote gele kwikstaarten broeden aan oevers van (snelstromende) beken en rivieren*

Lees ook: hike Epen (Zuid-Limburg) 21km

Vlinders

Op zonnige voorjaars- en zomerdagen zijn er op de route veel soorten te zien. Zowel qua aantallen als qua soorten. De combinatie van kruidenrijke graslanden en struwelen (waar vaak de waardplanten van de vlinders te vinden zijn), maakt het gebied bijzonder geschikt voor deze kleurrijke verschijningen.

Afhankelijk van het moment in het seizoen zijn er diverse soorten te vinden. Allereerst zijn er een groot aantal witjes te zien. Daarnaast zijn er onder andere het bruine en het bonte zandoogje te zien. Maar ook dagpauwoog, atalanta en landkaartje zijn veelvuldig aanwezig in het gebied. Tot slot zijn er ook nog het geelsprietdikkopje, koevinkje, icarusblauwtje en de prachtige koninginnepage te zien!

Landkaartje (de Natuur van hier) — Koevinkje (de Natuur van hier)

Eten, drinken en slapen

De route start en eindigt bij Bistro Le Soigneur. Bij dit leuke bistro’tje is het voor of na de hike prima toefen. Als je nou komt om enkel iets te drinken, voor een lunchgerecht of voor een avondgerecht, hier ben je op het juiste adres.

Tijdens de route is er in Blieberg (ongeveer halverwege de route) een kans om wat te drinken. In dit dorpje ligt een bakker, cafetarie en een barretje. Een klein beetje oostwaarts bij Blieberg ligt nog een leuke taverne (Taverne Du Soleil) waar wat gedronken kan worden. Het is echter zeer aan te raden om zelf voldoende drinken en proviand mee te nemen. Tijdens grote delen van de route is er geen kans om aan eten of drinken te komen.

Wil je na de hike in de buurt blijven overnachten? Kijk dan eens hier op Natuurhuisje voor bijzondere plekken in de buurt van Sippenaeken. Je vindt er vaak de meest unieke en bijzondere plekjes in de natuur, waar je écht tot rust komt.

Lees ook: hike La-Roche-en-Ardennen (Ardennen) 15,9km

4 december 20228 december 2023

Natuurtuin in ontwikkeling – deel II

Ongeveer gelijktijdig met de start van deze website hebben we een huis kunnen kopen met ongeveer 3500m² grond erbij. Ons doel is deze 35 are de komende jaren om te turnen naar een natuurtuin waarbij er ruimte is voor allerlei wilde vogels en andere dieren. De voortgang hiervan houden we bij en delen we in een terugkerende blog met jullie. In deze tweede blog over onze natuurtuin vertellen we je hoe we flink wat planten hebben gezet, welke bijzondere bezoekers we hebben gehad en wat de resultaten zijn tot nu toe.

01 december , 2022

De opstartfase

In de eerste blog hebben we de startsituatie van de tuin besproken. We hebben in die eerste paar weken maar een paar kleine wijzigingen aangebracht, zoals vogelvoer en nestgelegenheden aangeboden. Na drie weken stond de teller op zo’n 22 soorten die we in en rondom de tuin hadden waargenomen. Nu, drie maanden later, zijn we al vele ontwikkelingen verder en soorten rijker.

Dauw in de ochtend — *Dauw in de vroege ochtend (De natuur van hier – Sandra Krol)*

Eerste soorten in het najaar

Eind september waren de walnoten van onze twee walnootbomen rijp en vielen massaal van de bomen af. Na zelf een groot deel geraapt te hebben, bleven er nog voldoende liggen in het gras. Het duurde niet lang totdat de kraaiachtigen de resterende noten ontdekt hadden. Onze tuin werd druk bezocht door kauwen, zwarte kraaien, eksters en roeken die een noot wisten te bemachtigen en deze elders open gingen kraken. Hiervoor zochten ze een harde ondergrond, deze vonden ze in de doorgaande weg waar ons huis aan staat. Met allerlei trucs en capriolen lieten ze de noot zo hard mogelijk op de weg vallen totdat deze open spleet.

In het najaar werd het naastgelegen weiland opnieuw ingezaaid en dit zorgde voor de komst van een nieuwe buurman. Sinds die tijd is er een buizerd, met een overwegend wit verenkleed, dagelijks te gast op het weiland om tussen het gekiemde gras te jagen op wormen en kevers. Dit doet hij door op een komisch uitziende wijze kleine stukjes door het weiland te sprinten, op jacht naar zijn prooi.

November was de maand dat de bessen aan de taxus hingen. En hoewel deze voor mens en (de meeste) dieren giftig zijn, komen sommige vogels er juist op af. Dit komt omdat vogels de bessen eten en de zaden weer onverteerd uitpoepen. Hierdoor blijft het gif binnen de zaadhuls zitten en kan de vogel dus ongestoord van de sappige bes genieten. Vooral lijstersoorten als de merel en de zanglijster zijn gek op deze besjes. We hebben een zanglijster in en uit de taxus zien vliegen, maar helaas zijn er nog geen merels op af gekomen.

Zanglijster — *De zanglijster is een terugkerende gast in onze natuurtuin*

Stappen op weg naar een natuurtuin

Ondanks deze soorten is er toch nog voldoende ruimte voor verbetering. Eén van de belangrijkste zaken was om meer groen in de tuin aan te brengen. Dat hebben we de afgelopen maanden dus ook gedaan.

Meer groen!

Na een aantal weken zijn we gestart met het afrasteren van het perceel en deze gedeeltelijk te beplanten met een gemengde haag. We hebben in de afrastering enkele openingen gemaakt zodat (kleine) zoogdieren gemakkelijk in en uit de tuin kunnen. Na een tweetal weken lijkt hier al een wissel te ontstaan, die door allerlei dieren gebruikt kan worden.

Gemengde haag

De gemengde haag bestaat uit vijf inheemse haagplanten, drie klimplanten en vier bolsoorten. Vaak worden hagen aangeplant met uitsluitend haagplanten, maar door het gebruik van ook andere soorten flora kun je de biodiversiteit in je tuin een enorme boost geven.

Als haagplanten hebben we beuk, wilde roos, veldesdoorn, wilde kardinaalsmuts en meidoorn gebruikt. De drie klimplanten die we toegepast hebben zijn wilde kamperfoelie, hop en bosrank. Als ondergroei kozen we voor verwilderende bloembollen; blauwe druifjes, blauwe anemonen, krokussen en echte trommelstokken (sieruien). In deze blog vertellen we wat meer over deze soorten en geven we handige tips bij de aanplant van een gemengde haag.

Lees ook: vijf onmisbare kruiden voor in tuin of pot

Een struweel en ‘stepping stones’

Daarnaast hebben we er voor gekozen om in de verste hoek van de tuin een struweel aan te planten van zo’n 70m². In dit struweel hebben we hoofdzakelijk inheemse heesters aangeplant die daar de ruimte krijgen om te groeien en waar we geen snoeiwerkzaamheden zullen uitvoeren. Het idee is dat dit struweel het hele jaar door een rustige plek is voor dieren, waar ze voedsel en schuilmogelijkheden kunnen vinden. Doordat we een grote verscheidenheid aan soorten aanplanten en geen snoei toe passen, zorgen we ervoor dat in het struweel een groot deel van het jaar heesters in bloei staan. Dit maakt het gedurende bijna het hele jaar interessant voor bijen en andere insecten. In onderstaande tabel zie je welke soorten we gebruikt hebben voor onze struweel.

Aanplant struweel — *Aanplant van het struweel met hoofdzakelijk inheemse soorten (Natuur van hier – Mickeal Kurvers)*

Tevens hebben we verspreid in de tuin kleine groepjes met heesters en een paar jonge bomen aangeplant. De bomen; een winterlinde en een zomereik zijn onze toekomstbomen. Op ons perceel staan nu enkele volwassen bomen, maar het kan zijn dat deze ooit ziek worden of dood gaan. De jonge bomen moeten tegen de tijd de functie van de huidige volwassen bomen overnemen. De kleine groepen heesters moeten ervoor zorgen dat het voor dieren gemakkelijker wordt om zich veilig door de tuin te verplaatsen. Ze doen dus dienst als een soort stapstenen.

*Aangeplante soorten (De natuur van hier – Mickeal Kurvers)*

Knotwilgen en verschralen

Naast het aanplanten van een gemengde haag, een struweel en enkele groepjes heesters, was er nog één ding die niet in het landschap mocht ontbreken. Achter in de tuin hebben we drie jonge knotwilgen aangeplant. Knotwilgen zijn inheems en zorgen ervoor dat de natuurtuin perfect aansluit aan het omliggende landschap.

Volwassen knotwilgen zijn enorm goed voor de biodiversiteit en prachtig om te zien. Het snoeiafval wat vrij komt bij het knotten gaan we gebruiken om een takkenwal van te maken. Deze zijn ontzettend waardevol voor allerlei insecten, vogels en zoogdieren. Zodra we hier aan toekomen, zullen we dit uiteraard in deze serie vermelden.

Dan hebben we nog het grasland waar we iets mee moeten. We hebben het dit seizoen laten groeien, waardoor het gras nu vrij hoog staat. We hebben besloten het gras jaarlijks twee keer te gaan maaien en het maaisel af te voeren om zo een verschralingsbeheer toe te passen. Jaarlijks gaan we monitoren welke nieuwe soorten er bij komen en zo hopen we op termijn een goed ontwikkeld kruidenrijk grasland te ontwikkelen.

Lees ook: de beste inheemse vijverplanten

De resultaten en het vervolg

We zijn nu precies vier maanden onderweg en hebben al vele soorten in onze tuin waargenomen. Dit is terug te zien in het soortenoverzicht. In totaal zitten we nu op 107 soorten, waarvan er 97 in de tuin zijn geweest en 10 soorten alleen nog maar rondom de tuin. Enkele leuke soorten die we voor het eerst waargenomen hebben in en rondom de tuin zijn; fazant, zwarte roodstaart en groene specht.

We verwachten dat deze soorten de komende kwartalen blijven toenemen, onder andere door de getroffen maatregelen. We zullen over circa drie maanden weer met een update komen.

Disclaimer: in deze terugkerende blog spreken we over een natuurtuin. Echter is dit niet een standaard tuin waar de meest mensen aan denken bij het woord tuin. Het grootste deel van het perceel wordt aangeplant met uitsluitend inheemse soorten, die terugkeren in het omliggende landschap. Hier laten we de natuur vervolgens zoveel mogelijk haar gang gaan.

Soortenoverzicht 1-12-2022 — *Soortenoverzicht natuurtuin 1-12-2022 (De natuur van hier – Mickeal Kurvers)*

Lees verder: natuurtuin in ontwikkeling – deel III

2 oktober 20228 december 2023

Madeira natuurvakantie

Buiten Nederland zijn er natuurlijk ook plekken waar je kunt genieten van fantastische natuur. In de serie ‘Over de grens ‘ nemen we je mee naar andere landen om daar te genieten van prachtige natuur. In deze blog nemen we je mee naar het Portugese eiland Madeira. Als je op zoek bent naar een vakantiebestemming niet te ver van huis, maar wat wel tropisch aan doet dan is Madeira perfect.

Madeira, ook wel het bloemeneiland genoemd, is een klein eiland gelegen ten westen van Marokko in de Noordelijke Atlantische Oceaan. Door de vele natuur die het eiland rijk is, de bananen- en papaya plantages en de oceaan constant in zicht, bekruipt je het gevoel alsof je aan de andere kant van de wereld bent. Niets is minder waar. In minder dan vier uren vlieg je van Amsterdam naar de hoofdstad Funchal, gelegen aan de oostkust van Madeira. Vanuit hier heb je diverse mogelijkheden om je verblijf te plannen. Wij zijn er van overtuigd dat we een van de mooiste hebben gevonden, gelegen in Ponta del Sol!

Madeira

Madeira is een van die pareltjes wat nog enigszins gebleven is zoals het was (in hoeverre je daarvan kunt spreken natuurlijk..). Natuurlijk is het eiland (vooral in het zuiden) flink veranderd toen het in de 15^e eeuw door de Portugezen werd ontdekt, maar desalniettemin is er gelukkig nog wat van het oorspronkelijke bewaard gebleven.

Oerbossen en bloemenoceaan

Het meest bijzondere zijn dan nog wel de laurierbossen die hier bewaard zijn gebleven. Deze vind je alleen nog op Madeira, de Azoren, de Canarische eilanden en Kaapverdië. De bossen wat zich kenmerkt door de vele lauriersoorten (met laurierkers en de Canarische laurier als meest dominante soorten) is een thuis voor diverse zeldzame planten- en diersoorten waarvan er een aantal endemisch zijn voor Madeira. Een van deze endemische soorten is de trocazduif, die zich goed thuis voelt in de laurierbossen.

Naast de laurierbossen kenmerkt het eiland zich door de prachtige rotskliffen waar rijkelijk flora groeit en bloeit. Het eiland wordt met een reden bloemeneiland genoemd. Waarom zijn er zoveel bloeiende planten te vinden in Madeira? Dat heeft verschillende redenen. Het eiland bestaat voornamelijk uit vulkanisch materiaal, wat erg vruchtbaar is. Tel daarbij op dat het een mediterraans klimaat heeft en dat er met regelmaat regen valt en je hebt het perfecte recept voor een bloemrijk landschap.

De grote plas

Al dit groen zorgt ervoor dat het landschap ook ideaal is voor allerlei dieren. Soorten als de madeirahagedis, monarchvlinder en madeiragoudhaan floreren bij deze omstandigheden.

Als laatste willen we graag nog die grote plas benoemen, waarin Madeira ligt. De Atlantische oceaan is de op-één-na grootste oceaan ter wereld en herbergt een schatkist aan diersoorten en koralen. Zo zijn er onder andere 28 walvissoorten, de onechte karetschildpad, diverse haai- en rogsoorten en ontelbaar veel soorten vissen te vinden in de wateren rondom Madeira.

Hidden Paradise

We verbleven op ecoglamping Canto das Fontes gelegen te Ponta del Sol. Met de taxi vanuit het vliegveld was dit ongeveer 45 minuten rijden. De glamping is gebouwd op een steile klif waar vroeger een bananenplantage was. De host Roberto heeft het stuk grond, waar zijn oma vroeger bananenplanten liet groeien, nieuw leven ingeblazen. Hij plantte nieuwe fruitbomen, kocht nabij gelegen grond op en bouwde het eerste huisje in de eerste paar jaren dat hij er aan werkte. Pas na een tijd ontstond het idee om deze plek met andere te gaan delen.

Toen we aankwamen bij de glamping waren we meteen onder de indruk. Links van ons hadden we een wijds uitzicht over de Noordelijke Atlantische Oceaan. Rechts keken we tegen een klif omhoog waar we de bovenkanten van de tipi’s al tussen het groen zagen uit steken. Voor ons lag een steile trap van zo’n 150 treden en een bagageband.

Na een flinke klim kwamen we bij ons verblijf. Naast onze en diverse andere tipi’s waren er nog een gemeenschappelijke tipi, een bar (met barbeque) en een prachtige poel die gevoed werd door de waterval verderop. Werkelijk een adembenemende locatie!

De 150 traptreden naar ons verblijf. — *De 150 traptreden naar ons verblijf (De natuur van hier – Mickeal Kurvers)*

Dieren spotten op Madeira

Voor de natuur te beleven hoefde we dus ook niet ver te zoeken. Op weg naar onze locatie kwamen we al enkele prachtige diersoorten tegen. Zo kruiste ons pad zich regelmatig met een of twee gele kwikstaarten op weg naar ons verblijf.

Bij het verblijf verschenen er in de vroege ochtendzon honderden madeirahagedissen die, als je rustig bewoog, helemaal niet bang voor je waren waardoor je ze perfect kon observeren. Een andere soort wat zich graag liet zien was de monarchvlinder, welke van bloem naar bloem vloog.

Lees ook: walvissen spotten op Madeira

Tegen de kliffen leefde een groep rotsduiven en een paartje torenvalken (ondersoorten van Madeira) die regelmatig op enkele meters afstand langs het verblijf vlogen. In de Canarische wilg, waaraan onze schommelstoelen hingen, kwam regelmatig een madeiragoudhaantje op bezoek.

Later op de dag vlogen boven onze tipi de vale gierzwaluwen en ‘s avonds als we net in de tipi lagen hoorde we boven ons het bizarre en lastig te omschrijven geluid van de Kuhls pijlstormvogel. Deze waren op weg naar hun nest tegen de rotswanden (waarin ze ieder jaar één ei leggen).

Overdag zag je in de rivieren in de dorpjes muskuseenden en als je ‘s avonds langs de fruitplantages liep zag je regelmatig de grijze grootoorvleermuis fladderen.

Het water op

Zodra je dichter bij de oceaan komt, veranderen de soorten. Langs de kust (en op het water) zie je vogels als de Noordse stern, de Freira en het madeirastormvogeltje. Hier is het ook mogelijk om met een speedboot het water op te gaan en de echte spectaculaire soorten te zien; walvissen en zeeschildpadden.

Natuuractiviteiten op Madeira

Als natuurliefhebber ben je op je plek op Madeira. Alleen al een simpele wandeling over het eiland geeft je een geweldige ervaring. De meeste soorten die we in het vorige hoofdstuk benoemden, kun je al treffen tijdens zo een eenvoudige wandeling. Maar wil je een nog gavere ervaring, dan is een van onderstaande activiteiten wellicht iets voor jou.

Walvissen spotten op de oceaan

Een van de activiteiten die wij hebben gedaan tijdens ons verblijf was een walvisexcursie. Vanuit de hoofdstad Funchal of het kleine havendorpje Calheta is het mogelijk met een speedboot de oceaan op te gaan, op zoek naar de 28 soorten walvissen die in de wateren rondom Madeira voorkomen. Daarnaast maak je onderweg kans op spectaculaire zeevogels, zeeschildpadden en een verscheidenheid aan vissoorten te zien. Lees in deze blog hoe dit avontuur voor ons uitpakte en welke tips we nog voor je hebben als je je excursie vanuit Calheta boekt.

Hiken op Madeira

Met meer dan 100 wandelroutes is Madeira dé plek om te hiken. Deze routes brengen je naar de mooiste plekken op het eiland en laten je genieten van de dichte laurierbossen, verborgen watervallen, ontelbare levadas (irrigatiekanalen) en adembenemende vergezichten. Op het moment dat je gaat hiken, kom je op afgelegen plekken waar de natuur zijn gang kan gaan en waar je dus zeldzame flora en fauna kunt waarnemen. Een must-do als je op Madeira bent!

Als je vroeg opstaat om te gaan hiken, heb je kans op adembenemende plaatjes. — *Als je vroeg opstaat om te gaan hiken, heb je kans op adembenemende plaatjes*

Lees ook: dome boomhut Ardennen

Snorkelen en duiken

Op het eerste gezicht zou je niet meteen denken dat Madeira de plek is om te gaan snorkelen en/of duiken vanwege het ontbreken van zandstranden, maar juist dat kan een voordeel zijn. Vanwege het ontbreken van deze zandstranden blijft het eiland/de stranden ontzien van massatoerisme waardoor je dus alle ruimte en vrijheid hebt als snorkelaar. Tel daar de aangename watertemperatuur bij op en je hebt een perfecte plek om de onderwaterwereld te beleven.

De onderwaterwereld is daarnaast ook nog eens zeer divers. Je kunt er onder andere barracuda’s, murenen, everlipvissen, zeepaardjes, roggen en haaien spotten. Daarnaast is er zelfs de mogelijkheid om een speciale excursie te boeken om bij dolfijnen te spotten. Genoeg te zien dus onder water!

Paragliden

Ben je op zoek naar een keer wat anders, dan is het zeker de moeite om eens te kijken naar het paragliden. Op deze manier zie je het eiland vanuit een heel ander perspectief. Op het eiland zijn diverse plekken te vinden waar deze unieke ervaring wordt aangeboden. Ga met een ervaren gids op een tandemvlucht en vlieg langs de hoge kliffen en over de Atlantische Oceaan. Deze beleving zal je de natuur van Madeira op een heel andere manier laten ervaren dan je gewend bent en zal je lang bijblijven.

Conclusie

Madeira is een prachtig eiland met een stukje waanzinnige natuur die je bijna nergens anders meer vindt. Als je nou op zoek bent naar een vakantie waar je volledig tot rust komt of op zoek bent naar een actieve vakantie, dan ben je voor beide soorten op Madeira aan het juiste adres. Respecteer tijdens je bezoek de waardevolle natuur op het eiland, zodat deze waanzinnige plek nog door generaties beleefd kan worden.

18 september 20228 december 2023

Natuurtuin in ontwikkeling – deel I

Een egel in je tuin? Zorg voor beschutting en rommelige hoekjes

Ongeveer gelijktijdig met de start van deze website hebben we een huis kunnen kopen met ongeveer 3500m² grond erbij. Ons doel is deze 35 are de komende jaren om te turnen naar een natuurtuin waarbij er ruimte is voor allerlei wilde vogels en andere dieren. De voortgang hiervan houden we bij en delen we in een terugkerende blog met jullie. In deze eerste blog lees je het startpunt, de eerste stappen naar meer biodiversiteit en wat er de komende tijd op de planning staat om de tuin steeds meer om te toveren naar de natuurtuin die we voor ogen hebben.

21 augustus, 2022

Startsituatie

Zoals gezegd betreft het een perceel van ongeveer 3500m² groot. Het bestaat voornamelijk uit gras (gedeeltelijk hoger gras) en een paar (half)volwassen bomen. Twee notenbomen, één ruwe berk, één taxus, één Californische cypres en één kersenboom. De volwassen bomen zijn natuurlijk een must in een natuurtuin, maar verder valt er nog genoeg te verbeteren.

Startpunt van de tuin. Eén van de twee notenbomen is zichtbaar en verder voornamelijk grasland. Aansluitend diverse weilanden. — *Startpunt van de tuin. Eén van de twee notenbomen is zichtbaar en verder voornamelijk grasland. Aansluitend diverse weilanden (De natuur van hier – Mickeal Kurvers)*

Rondom de natuurtuin

Rondom het perceel liggen enkele interessante landschapselementen. Deze kunnen het aantrekken van nieuwe soorten versnellen en de potentie van het aantal soorten vergroten. Allereerst ligt het perceel dicht bij de maas, één van de grote rivieren van Nederland. Dit zou wellicht interessant kunnen zijn voor watervogels en trekvogels in de omliggende graslanden.

Daarnaast ligt binnen een straal van 200 meter een kasteel. Op het perceel van het kasteel staan ook veel volwassen bomen en is er een grote vijver terug te vinden. Dit biedt kansen voor amfibieën en libellen, daar zij niet zo’n grote actieradius hebben en de vijver dus binnen 200 meter van ons perceel ligt.
De overbuurman heeft een lange struweel met inheemse soorten langs het perceel. Hier hebben we vrijwel meteen een familie mussen in gespot. Verder biedt dit ook een uitstekende route voor kleine zoogdieren. Langs de weg waar het perceel aan ligt, staat een lange populieren rij, wat navigatie biedt aan vleermuizen.

Als laatste grenst het perceel aan een aantal weilanden, waar in sommige weilanden koeien lopen en sommige alleen gebruikt worden om gras te oogsten. Deze weilanden lijken enigszins geschikt te zijn voor trekvogels als rustplaats.

Waargenomen soorten in eerste twee weken

In de eerste twee weken dat we de sleutel hadden hebben we geen verbeteringen aangebracht in het kader van het verhogen van de biodiversiteit. Hier hadden we het enerzijds veel te druk voor, maar gaf het ons anderzijds de mogelijkheid te zien wat er op het moment aanwezig is op het perceel. Ondanks dat we wisten dat er weinig groen te vinden was, viel het alsnog een beetje tegen.

Een van de soorten die er in de zomer steevast lijken te zitten zijn de boerenzwaluwen. In een grote groep vliegen ze constant over en weer over de omliggende weilanden en over ons stuk grasland, op jacht naar insecten. Tegen de avond zien we ze vaak op de weide paaltjes zitten. Twee eksters bezoeken ons perceel regelmatig. Druk pratend met elkaar vliegen ze van boom naar boom, om vervolgens weer naar een verderop gelegen perceel te verhuizen. Zoals gezegd is de tot nu toe aangetroffen soortenlijst nog erg karig. Geen mezen, mussen of merels zijn nog in de tuin te ontdekken. Hier ligt voor ons dus nog een leuke uitdaging.

Lees ook: tips voor het aanleggen van een natuurtuin

De tuin wordt ook regelmatig bezocht door een aantal houtduiven, maar deze verblijven over het algemeen in de omliggende weilanden. De meest bijzondere waarneming tot noch toe was toch wel het boomkruipertje, dat zich op kenmerkende wijze verticaal over de stam van een boom bewoog. Helaas is het tot nu toe bij die ene waarneming gebleven. Wellicht dat we in de toekomst een nestkast maken en deze ophangen in de kersenboom.

Een boomkruiper die op kenmerkende wijze tegen de stam kruipt. — *Een boomkruiper die op kenmerkende wijze tegen de stam kruipt*

En verder

Naast vogels hebben we ook een enkele keer een zoogdier gezien. Op een ochtend lag er een haas in het grasland en ’s avonds zien we de vleermuizen (soort nog nader te bepalen) langs de gevels vliegen. Met onze wildcamera hebben we één keer keer een egel vastgelegd. Daarnaast hebben we nog een dode mol gevonden en een afgebeten hoofd van waarschijnlijk een rat. Als laatste kunnen we nog vermelden dat we op diverse plekken uitwerpselen hebben gevonden, vermoedelijk van een marterachtige. Met behulp van de wildcamera hopen we hier in de toekomst meer duidelijkheid over te kunnen verschaffen.

Lees ook: 10 tips voor meer vogels in je tuin

Rondom de tuin

Dan zijn er nog enkele soorten die zich rondom de tuin ophouden, maar die we nog niet daadwerkelijk in onze tuin hebben gezien.

Een waterschaal en vogelvoer opgehangen dichtbij het huis. — *Een waterschaal en vogelvoer opgehangen dichtbij het huis (De natuur van hier – Mickeal Kurvers)*

Zo foerageren er dagelijks aan het einde van de middag twee zwarte kraaien door het aangrenzende weiland. Daarnaast hebben we al meerdere keren een buizerd gehoord, die zich kennelijk ergens in de omgeving ophoudt.

Zoals eerder genoemd woont er bij de overbuurman in het perceel een familie mussen, die op rustige tijden nog wel eens de weg over willen steken en zich dan bijna op ons perceel bevinden.

Als laatste hebben we nog de ganzen die tegen de avond over komen vliegen, in de klassieke v-vorm formatie, en landen in een aangrenzend weiland. Hier hebben we grauwe, brand-, riet- en nijlganzen tussen kunnen ontdekken.

De eerste maatregelen getroffen

Na ruim twee weken niets gedaan te hebben aan het perceel hebben we een goede indruk gekregen van wat er zich nu op het perceel bevindt. Hoogste tijd om wat veranderingen aan te brengen. We hebben op diverse plekken vogelvoer aangeboden (verschillende varianten; strooivoer, pindakaaspotjes), een waterschaal en op diverse plekken nestkasten opgehangen.

Verder hebben we nog op enkele zonnige plaatsen een aantal insectenhotels opgehangen.

Vervolgstappen op weg naar een natuurtuin

De komende tijd willen we op diverse plekken wat groen gaan planten, aangezien er nog weinig van het vogelvoer gegeten wordt. We vermoeden dat kleine tuinvogels zoals mezen en kwikstaarten nog wat te weinig beschutting vinden om hier veilig het voer te kunnen eten. Hiervoor gaan we wat heesters en een meerstammige boom aanplanten en kleden we dit verder aan met bloeiende vaste planten om ook meer insecten te lokken.

Een van de eerste nestkastjes in de tuin. — *Een van de eerste nestkastjes in de tuin* (De natuur van hier – Mickeal Kurvers)

Verder is het de bedoeling om in het najaar afrastering te plaatsen en daar tegenaan een gemengde haag te planten. Deze zal bestaan uit uitsluitend inheemse haag-, struweel- en klimplanten zoals; meidoorn, veldesdoorn, vlier, kamperfoelie en hop.

Ook willen we een kleine amfibieënpoel aanleggen (lees hier hoe je zelf een poel aan kunt leggen), wat tevens dienst kan doen als drinkplaats voor vogels en kleine zoogdieren. Daar zullen waarschijnlijk ook juffers en libellen op af komen en zal de soortenrijkdom onder de insecten ook toenemen.

Klik hier om naar deel II te gaan.

Lees ook: gemengde haag aanplanten