De zomers in Nederland worden steeds warmer en droger. Planten verdorren, gras wordt geel en tuinen veranderen langzaam in stoffige vlaktes. Reden genoeg dus om bewust aan de slag te gaan met droogte in je tuin. In deze blog geven we je 10 duurzame en eenvoudige oplossingen voor een tuin die groener en klimaatrobuuster is, waardoor deze beter bestand is tegen droogte en warmte!
Inhoudsopgave
- 1. Maak gebruik van regenwater: vang het op in een regenton
- 2. Plant inheemse bomen en struiken voor schaduw
- 3. Kies droogtetolerante planten
- 4. Werk met bodembedekking en mulch
- 5. Leg een vijver, poel of wadi aan
- 6. Overweeg een groendak
- 7. Gebruik compost en verbeter de bodem
- 8. Verminder verharding – tegels eruit, groen erin
- 9. Plant in lagen: van bodembedekker tot boom
- 10. Geef slim water: weinig, maar gericht
- Tot slot: elke tuin kan bijdragen
1. Maak gebruik van regenwater: vang het op in een regenton
Een van de belangrijkste tips is om een deel van het regenwater op te vangen in periodes dat het veel valt. Zo kun je het gebruiken in periodes dat het langdurig droog en warm is. Voordeel: regenwater is gratis en ideaal om je planten mee water te geven. Er zijn verschillende manieren waarop je regenwater kunt opvangen, de meest bekende is met een regenton. Met een regenton vang je met gemak tientallen tot honderden liters water op, die je eenvoudig op een later moment kunt gebruiken. Tip: koop meerdere regentonnen en zet er één bij iedere regenpijp om nog meer water op te vangen. Heb je nog meer ruimte? Kijk dan ook eens naar ondergrondse opvang van regenwater.
Bekijk hier het aanbod regentonnen bij bol.com. Er zijn kleine regentonnen van 30 liter, maar ook waarmee je meer dan 600 liter kunt opvangen! Voor ieder wat wils dus!
2. Plant inheemse bomen en struiken voor schaduw
Als je minder overlast wil ervaren van droogte dan is het wijs om meer schaduw te creëren. Meer schaduw zorgt ervoor dat de tuin minder snel uitdroogt én dat het minder snel bloedheet wordt in je tuin. Win-win dus. Bomen en grote struiken zorgen voor meer schaduw in je tuin waardoor de bodem minder snel uitdroogt en de bodem minder snel opwarmt. Daarnaast verdampen bomen en struiken water om af te koelen, wat er automatisch voor zorgt dat de omgevingstemperatuur afneemt. Kies voor inheems en biologisch gekweekte soorten zoals meidoorn, hazelaar, Gelderse roos of vlier. Goed voor schaduw (kijk hier voor schaduwplanten die je kunt gebruiken onder bomen en struiken) én biodiversiteit!
Het belang van biologisch gekweekt
Waarom zou je kiezen voor biologische gekweekte planten? Over het algemeen zijn deze duurder en minder goed verkrijgbaar. Toch is het van zeer groot belang als je iets goeds wil doen voor de lokale biodiversiteit. Reguliere tuinplanten bevatten vaak pesticiden, welke giftig zijn voor dieren (zoals insecten) en de leefomgeving. Insecten die dus afkomen op de bloemen van regulier gekweekte planten lopen als het ware in een val. Ze komen af op de nectar om zich daarmee te voeden, maar deze bevatten vaak nog diverse pesticiden. De pesticiden zijn giftig voor ze en tast het zenuwstelsel aan en kan zelfs dodelijk zijn. Er is dus een grote kans dat insecten die nectar eten van reguliere tuinplanten een paar honderd meter verderop het loodje leggen. Het tegenovergestelde van wat je wil bereiken dus!
3. Kies droogtetolerante planten
Aanhoudende droogte dwingt je om anders na te denken over de planten die je kiest voor je tuin. Soorten als hortensia en hosta’s zullen gauw het kopje gaan laten hangen als de bodem uitdroogt. Beter kies je dus inheemse soorten die graag in de zon staan en het niet erg vinden om droge voeten te hebben. Hierdoor hoef je minder water te geven en zien je planten er een stuk florissanter uit. Kies voor soorten zoals wilde marjolein, duizendblad, zeepkruid of wilde cichorei. Naast dat ze het goed doen in droge periodes zijn ze ook nog eens aantrekkelijk voor bijen en vlinders. Wederom een win-win situatie dus!
4. Werk met bodembedekking en mulch
Zwarte grond (een kale bodem) in je border droogt snel uit. Daarnaast groeit er snel onkruid. Bedek de grond tussen de planten daarom met boomschors, houtsnippers, bladeren of stro. Dit zorgt ervoor dat de zon niet direct op de aarde schijnt, waardoor deze minder snel uitdroogt. Vocht wordt beter vastgehouden, het bodemleven wordt beschermd en onkruid heeft minder kans. Door met een bodembedekking te werken hoef je dus minder snel water te geven en minder vaak onkruid te trekken. Ook bodembedekkers kunnen helpen tegen minder uitdrogen. Kies bijvoorbeeld voor kleine maagdenpalm of ooievaarsbek. Hier vind je nog meer tips voor inheemse bodembedekkers!
5. Leg een vijver, poel of wadi aan
Water in je tuin hoeft niet meteen weg te lopen – vang het op! Leg een vijver, poel of wadi aan en leidt het regenwater hier naartoe. Maak flauwe en ondiepe oevers en plant deze aan met moerasplanten zoals gele lis, lisdodde, grote kattenstaart en koninginnekruid. Zo zorg je voor een groene oase in je tuin die zorgt voor verkoeling en de biodiversiteit in je tuin een boos geeft!
6. Overweeg een groendak
Platte daken op schuurtjes en aanbouwen zijn ideaal om groendaken op aan te leggen. Relatief eenvoudig kan een sedumdak gerealiseerd worden. Deze groendaken staan er om bekend dat ze regenwater langer vasthouden en geleidelijk vrij geven. Een deel van het water verdampt meteen weer waardoor het helemaal niet afgevoerd hoeft te worden en als resultaat de omgeving verkoelt. Daarnaast zorgt het er ook nog eens voor dat je huis of schuur beter geïsoleerd is (zowel tegen warmte als tegen kou). Tot slot ziet het er ook nog eens prachtig uit!
7. Gebruik compost en verbeter de bodem
Een gezonde bodem met veel organisch materiaal werkt als een spons. Voeg compost toe om de structuur en het waterhoudend vermogen van de bodem te verbeteren. Hierdoor kan de bodem meer water vasthouden en droogt deze beter uit. Bovendien profiteert het bodemleven er van mee en kunnen planten beter wortelen, waardoor deze eerder de grond zullen bedekken met hun bladeren (waardoor deze dus weer minder snel uitdroogt). Dit werkt dus dubbelop!
8. Verminder verharding – tegels eruit, groen erin
Hoe meer verharding, hoe warmer het in de tuin is en hoe slechter het water de bodem in kan. Groen (planten, struiken en bomen) verdampen water via de huidmondjes in hun bladeren bij warm weer, waardoor de omgeving afkoelt. Hierdoor is je tuin koeler dan wanneer er alleen maar tegels liggen. Daarbij komt ook nog eens dat water in tegeltuinen geen kant op kan, alleen naar het riool. Het water wordt afgevoerd en ben je kwijt. In groene tuinen wordt het opgevangen in de bodem waardoor deze minder snel uitdroogt. Tegels er dus uit en groen erin!
Lees ook: van tegeltuin naar groene tuin
9. Plant in lagen: van bodembedekker tot boom
Plant je tuin aan net zoals een bosrand. Wie wel eens goed naar een bosrand heeft gekeken ziet dat deze geleidelijk is opgebouwd: bodembedekkende planten – kruidachtige planten – struiken en dan bomen. Deze gelaagdheid zorgt ervoor dat de verschillende lagen elkaar beschermen tegen zon en wind. Zo wordt er ook meer water vastgehouden, waardoor de bodem minder snel uitdroogt. Ga zo dus ook te werk in je tuin, om minder snel last te krijgen van droogte.
10. Geef slim water: weinig, maar gericht
Soms ontkom je er niet aan om toch water te geven, bij extreme droogte. Doe dit dan wel op een slimme manier. Geef water in de vroege ochtend of laat op de avond. Overdag in de volle zon verdampt veel van het water voordat het de grond in kan trekken. Geef daarnaast liever één keer in de week veel water dan iedere dag een beetje (wederom omdat kleine beetjes water veelal verdampen). Daarnaast kun je in je border een druppelslang gebruiken en bij bomen een gietrand, zodat het water niet wegspoelt en wél bereikbaar blijft voor de wortels.
Lees ook: hoe plant ik een boom?
Tot slot: elke tuin kan bijdragen
Ook al heb je misschien een kleine tuin – iedere vierkante meter telt. Steden worden steeds warmer door het vele gebruik van tegels en andere verhardingen en (over het algemeen) weinig plek voor groen in de stad. Dit zorgt ervoor dat het leven in een stad minder aangenaam wordt. Door bewust om te gaan met water en te kiezen voor slimme, natuurlijke oplossingen, maak je jouw tuin weerbaar tegen droogte én help je de natuur een handje. Samen zorgen we dat hittestress in de tuin verleden tijd wordt!
Wil je meer tips voor een klimaatbestendige tuin. inspiratie over inheemse planten of andere tuintips? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief. Zo blijf je op de hoogte van nieuwe blogs, praktische tuintips en winacties!
Welke maatregelen heb jij toegepast om droogte tegen te gaan? Laat het ons weten in de comments, of tag ons op een van onze socials (@denatuurvanhier)!
Niets meer missen? Volg ons op onze Socials!
